Arbeidsmigranten in Nederland komen steeds vaker uit andere landen dan Polen, Roemenië of Bulgarije. Naast ondersteuning in meer talen, betekent dit ook dat je rekening moet houden met cultuurverschillen tussen je medewerkers. Om je een handje te helpen, vertellen we je in dit blog waarin een aantal Europese culturen van de onze verschillen en hoe dit naar voren kan komen op de werkvloer.
In 2019 kwam het overgrote deel van de arbeidsmigranten in Nederland uit Polen (59%), op afstand gevolgd door Roemenië (13%), Bulgarije (7%), Hongarije (3%) en Litouwen (2%). De afgelopen jaren zien we ook steeds meer arbeidsmigranten uit andere landen in Oost- en Zuid-Europa. Dat betekent dat je als uitzender steeds meer verschillende nationaliteiten en culturen in dienst hebt.
Dankzij de geïntegreerde vertalingen in de app is het communiceren in alle verschillende talen appeltje eitje. Maar cultuurverschillen gaan verder dan alleen taal. Het gaat om waarden en normen, verwachtingen en wat je iemand als ‘normaal’ ziet. Zaken die gevolgen hebben als mensen samenwerken of in één huis wonen. Het is dus goed om je bewust te zijn van cultuurverschillen tussen Nederland en bijvoorbeeld arbeidsmigranten uit Polen, Hongarije en Spanje.
Culturen vergelijken: dimensies van Hofstede
Om culturen te vergelijken ontwikkelde Geert Hofstede het 6 dimensions model of national culture. Hij gebruikt 5 (later 6) dimensies om gedrag van mensen binnen culturen te vergelijken. Elk land krijgt per dimensie een score van 1 tot 100. In dit blog bekijken we cultuurverschillen tussen arbeidsmigranten uit verschillende landen en hoe jij hiermee om kunt gaan. We richten ons op machtafstand, individualisme en masculiniteit omdat Nederland op deze dimensies het meest verschilt met de landen waar arbeidsmigranten vooral vandaan komen.
Machtafstand
De eerste dimensie is machtafstand. Hoe kijken minder machtige personen in een cultuur tegen hiërarchie aan? En in hoeverre wordt het geaccepteerd dat macht, in een land, organisatie of familie ongelijk verdeeld is? In landen met een kleine machtafstand, zoals Nederland, vinden we hiërarchie minder belangrijk. Je kunt grapjes maken tegen je directeur en er wordt minder op gekeken tegen machtige personen zoals een politicus, koning of ceo. Dat Mark Rutte op de fiets naar zijn werk gaat en dat de koninklijke familie op Koningsdag meedoet aan spelletjes op straat zijn hier kenmerkende voorbeelden van.
In de Baltische Staten is de machtafstand ongeveer gelijk aan die in Nederland. Maar Oost-Europese landen (op Hongarije na) scoren hoger op deze dimensie. Met name Slowakije en Roemenië scoren hoog. Dit betekent dat in deze culturen iemands status bepaalt hoe je met diegene omgaat. Je ziet er veel statussymbolen en machtsvertoon. Hiërarchie is belangrijk en wordt ook geaccepteerd. Op de werkvloer kan de dimensie machtafstand van invloed zijn op bijvoorbeeld:
- Omgang met leidinggevenden
- Uitvoeren van taken en orders en wel/niet in overleg of discussie gaan
- Manier van feedback geven
Individualisme versus collectivisme
In hoeverre voelt iemand zich onafhankelijk, of juist onderdeel van een groter geheel? Is een cultuur gericht op het individu of de groep? Hoe hoger de score op deze dimensie, hoe meer mensen gericht zijn op een individu. Nederlanders en Belgen zijn vrij individualistisch. We hebben minder met onderlinge afhankelijkheid, kiezen zelf de groep waar we bij willen horen en zorgen eerst voor onszelf en onze directe familie.
In collectivistische culturen is de groep waartoe je behoort en voor wie je zorgt veel groter. Je ziet dit veel in Aziatische en Zuid-Amerikaanse culturen. Maar ook Bulgarije en Roemenië (beide 30) scoren laag op individualisme. Deze landen verschillen daarin duidelijk van Hongarije, en (in mindere mate) Polen. Houd rekening met:
- Manier van samenwerken met collega’s
- Huisvesting en het belang van samen dingen doen (dus inrichting)
- Communicatie: stijl en inhoud
Masculiniteit en feminiteit
Deze dimensie gaat over motivatie en de vraag hoe ‘macho’ mensen zich gedragen. Is een cultuur meer gericht op prestaties of relaties? In welke mate zijn geslachtsrollen duidelijk en traditioneel verdeeld? Is het bijvoorbeeld normaal dat vrouwen carrière maken en mannen emoties tonen?
Nederland en Letland scoren op deze dimensie erg laag. We zijn niet zo gek op dominantie en stoer doen, maar zorgen voor elkaar en richten ons op de relatie met anderen. Mannen en vrouwen kunnen prima dezelfde taken uitvoeren.
Hoe anders is dat in Hongarije en Slowakije. Met scores van 88 en 100 zitten zij aan het andere eind van het spectrum. Presteren is in deze culturen belangrijk en de rollen van mannen en vrouwen zijn duidelijk verdeeld. Mogelijk merk je dit in:
- Drang om te presteren en zichzelf te laten zien
- Het soort werk dat mannen en vrouwen doen, bijvoorbeeld in de techniek of de zorg
- Het gedrag dat medewerkers vertonen naar collega’s van het andere geslacht
Een investering in de relatie met uitzendkrachten
De scores zijn natuurlijk gemiddelden, niet iedereen uit die cultuur zal precies hetzelfde scoren. Toch blijkt het dimensiemodel al tientallen jaren een betrouwbare (wetenschappelijke) basis voor interculturele communicatie. Gebruik deze scores dus als leidraad als je overweegt om uitzendkrachten uit andere landen aan te trekken en kijk vooral naar wat past bij jouw medewerkers en wat zij verwachten.
Zo vertelde een uitzender over de verontwaardigde reactie van een van zijn nieuwe Spaanse medewerkers. De huisvesting zou geregeld zijn, maar bij aankomst bleek de koelkast leeg! Door goed te luisteren naar dit soort signalen en erop in te spelen, verbeter je je relatie met je uitzendkrachten.
Spreek de taal van je uitzendkracht met geïntegreerde vertalingen
Makkelijker communiceren met je internationale medewerkers? Chatberichten tussen kantoormedewerkers en uitzendkrachten worden in de Plan4Flex App automatisch vertaald in de voorkeurstaal van de gebruiker. Zij schrijven en ontvangen berichten in hun eigen taal. Dit verbetert onderlinge communicatie en maakt het makkelijker uitzendkrachten uit meer verschillende landen te ondersteunen. Ideaal in de huidige krappe arbeidsmarkt!
Alle dimensiescores uit dit verhaal vind je terug op de website van Geert Hofstede.
