De Nederlandse Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS) is er duidelijk over: als opdrachtgever of hoofdaannemer ben je aansprakelijk voor de juiste beloning in de keten.
Gerlof Roubos van de Stichting PayOK geeft een voorbeeld: “Stel je voor dat je hoofdaannemer bent voor verbreding van een snelweg, dan heb je hoe dan ook te maken met meerdere onderaannemers, maar ook met onder-onderaannemers, subcontractors, uitzendbureaus, noem maar op. Als al die mensen te weinig loon betaald krijgen, kunnen ze dat claimen bij de hoofdaannemer. Of zelfs bij de opdrachtgever.”
Dat impliceert dat opdrachtgever en hoofdaannemer goed moeten weten hoe dit bij alle partijen eronder geregeld is. Dat is bijna niet te doen. In de toelichting op de wet staat dat uiteindelijk de rechter een uitspraak moet doen over een eventuele claim van te weinig betaald loon. Lastig, want loon valt onder CAO en dat is geen wet. De rechter moet toetsen of de hoofdaannemer voldoende gedaan heeft om (deels) niet verwijtbaar te zijn. Plus dat dat via een keurmerk georganiseerd zou kunnen worden.
Nieuw keurmerk voor kloppend loon
Dat keurmerk is er nu, op initiatief van PayOK. Met het PayOK-keurmerk laten opdrachtgevers zien dat ze voldoen aan de voorwaarden die gesteld worden in de WAS. Door de certificering geeft een opdrachtgever aan dat de risico’s op onjuiste betaling nihil zijn, zodat het risico op een loonclaim bij de opdrachtgevers eveneens zeer klein is. Zo is het PayOK-keurmerk een onderscheidend voordeel ten opzichte van niet-gecertificeerde opdrachtgevers. Gerlof Roubos verwacht dat grote bedrijven dit keurmerk simpelweg van hun leveranciers gaan eisen, waarna de hele keten in beeld komt. “Uitzendbureaus ervaren het als een verplichting en last, maar opdrachtgevers zijn er blij mee dat ze het toch oppakken. Het schept duidelijkheid en uitzendbureaus voorkomen met het keurmerk net zo goed dat ze aansprakelijk gesteld kunnen worden.”